Göz tembelliği gözde ve göz sinirinde yapısal olarak hiçbir bozukluk olmamasına rağmen bir gözün diğer göze göre ya da her iki gözün normal sınırlara göre daha düşük görme kapasitesinin olmasıdır. Görme doğum ile beraber öğrenilen bir duyudur. Beynimizin geliştiği süre boyunca görmemiz de gelişir ve daha ayrıntılı bir şekilde görmeyi öğreniriz. Eğer bu dönemde görmemizi engelleyen herhangi bir durum oluşursa, örneğin; bir gözde diğerine göre yüksek bir numara olur ise o tarafta görme daha bulanık öğrenilir ve o göz tembel kalır. Göz tembelliğinde gözler anatomik olarak normaldir.
Göz tembelliği çok sık rastlanılan bir durum değildir. Erken yaşta tespit ve tedavi edilmezse genç erişkinlerde çok sık görülen görme sorunu olarak karşımıza çıkabilir. Göz tembelliği yaşamda iş seçiminde, arkadaşlık ve okul ilişkilerinde, sağlam gözün herhangi bir nedenle kaybı durumunda çocuğu psikososyal açıdan etkileyen ciddi ve maddi yükümlülüğü çok olan sosyal bir sorundur. Bu yüzden erken tanı oldukça önemlidir. Göz tembelliğine ne kadar erken tanı konulursa, tedavisi de o kadar kısa sürer ve başarılı olur. Bu yüzden çocuklarda hiç şikâyet olmasa bile 6 ay ile1 yaş arası, 3-5 yaş arası ve 7 yaş civarlarında mutlaka rutin göz muayenesi gerekir. Göz tembelliğinin çeşitleri türleri ve nedenleri vardır. Bunları listelersek şu şekildedir;
1)Şaşılık Göz Tembelliği: Göz tembelliğinin en çok ve sık görülen sebebidir. Şaşılıkta gözler paralel bakamadığından dolayı kayan gözde tembellik gelişir. Bir uzmana götürmekte geç kalındıkça tedavisi güçleşir. Hatta düzeltilemez ve kalıcı bir hale gelir.
2) Anizometropik Göz Tembelliği: Bir gözde ya da her iki gözde birden kırma kusurunun yüksek olması yani gözlük gerektiren durumlar da tembelliğe neden olur.
3)Yoksunluk Göz Tembelliği: Göz kapağında düşük, katarakt, kornea opasiteleri ve göz içi kanamaları gibi sorunlarda tedavide gecikilirse, tembellik gelişir.
4)Organik Göz Tembelliği: Bu çeşit göz tembelliğinin tedavisi zordur.
Göz tembelliği tedavisi çocuk, aile ve doktor koordinasyonunu gerektiren bir tedavidir. Göz tembelliğinde tedavinin esası zayıf gözün kullandırılmasına dayanmaktadır. Bunun için öncelikle göz muayenesi yapılır ve ihtiyaç varsa gözlük verilir. Sağlıklı göz belli süreler ile kapatılarak tembel göz çalıştırılır. Nadir olarak kapatmaya dirençli çocuklarda ise sağlam gözde gözbebeği genişletilerek bulanık görme yaratılır yani tembel gözü çalıştırmaya sevk edecek bir damla tedavisi uygulanır.